“We waren arm, maar ik wilde arts worden”
Don Tosendjojo (49) is, naast zijn eenjarige ministerschap op Handel en Industrie (HI), bekend om zijn zichtbare heerlijke gerechten die hij dagelijks plaatst op Facebook. De culinaire Don heeft behoorlijk wat tegenslagen gekend. Hij groeide op in een arm gezin in een houtenhuis met een erf privaat. Ondanks alles, kon hij vanaf zijn achtste kokkerellen. “Ik hou ervan, want m’n moeder kookte als huisvrouw”. Ik keek wat mijn moeder deed in de keuken. Toen begon ik voor mijn ouders en zussen te koken,” vertelt Don over de liefde die hij koestert in de keuken.
Minister en koken
Toen hij minister werd van HI in 2014 veranderde zijn passie niet. “Als bewindsman bereidde ik elke dag, na het werk, het eten voor en at dan ‘s avonds warm. De voorbereidingen trof ik een dag van tevoren. Ik bereidde dan eten voor, voor mijn huisgenoten en ook voor mijn lijfwachten. Ik kon het koken niet nalaten.” De vijftiger eet graag gerechten die met peper zijn klaargemaakt. Hij noemt sambel goreng en iwah malem. Daarnaast kan hij ook genieten van pom of bruine bonen. “Ik hou van ‘owru ten nja’njan. We hadden het niet goed, dus we maakten papaja- en soms jonge kapucijners en cassave bladeren klaar.
Mijn uniformhemden waren mijn huisklerenDon Tosendjojo
Wat ik kon vinden werd klaargemaakt. Hoe lekker het is, vind ik belangrijker dan wat het is,” legt de keukenprins uit.Don is geboren in Moengo en kwam op z’n 18e naar de stad. “Er is niet veel te beleven in Moengo. Er is geen fastfood en ook geen vertier.” Hij zegt dat het verschil tussen het bauxiet stadje en Paramaribo ligt tijdverdrijf. “Jongeren trekken weg, omdat het eentonig werd. Er zijn weinig tv-kanalen en eethuizen. Paramaribo heeft alles. Als je de rust prevaleert en rustig wil leven dan is Moengo wel heerlijk,” omschrijft Don het verschil. Hij ziet graag dat er werkgelegenheid wordt gecreëerd in Moengo. “Personen die wat van hun leven hebben gemaakt, moeten terug om Moengo te helpen opbouwen.”
Positief
Ondanks de vele tegenslagen blikt Don positief terug op zijn jeugd. “Geen geld, speelgoed en andere materiële zaken, maar m’n jeugd was geweldig.”Hij herinnert zich hoe er glazenmakers werden gevangen en aan een touw werden vastgebonden. “In goten springen om naar vis te zoeken en het beklimmen van bomen op zoek naar manja.” Het is een prachtig moment,” weet hij.Als jongen wilde hij belangrijk worden, omdat hij het niet breed had. “Ik was ambitieus en probeerde steeds mijn grenzen te verleggen. Dan profileer je zonder het te weten. Als het ministerschap je aangeboden wordt, dan doe je het, omdat je weet dat je het kan.” Don wilde arts worden, maar zijn vader had geen geld om de studie te bekostigen, terwijl hij voldeed aan het puntenaantal.. Over zijn periode als minister zegt hij; ““It wa life changing.Toen heb ik de andere kant van het leven leren kennen. Ik leerde de politiek combineren met beslissingen. “De beste ervaring die ik heb gehad, is de transformatie van het kantoor.”
Zonder lijfwachten
De ex-minister vertelt hoe hij in korte broek zonder lijfwachten naar de Centrale markt ging.“Ik wilde de realiteit niet kwijtraken. Velen worden door hun positie of door geld iemand anders.Ik wilde de grip met de realiteit niet verliezen. Ik weet dat ik naar het normaal leven terug zou gaan. Tijdens mijn ministerschap heb ik marinalex en colakreek afgehuurd en weekenden samen doorgebracht met mijn vrienden. “Ik heb nog steeds dezelfde vrienden.” Don heeft een prachtige periode als minister achter de rug en dacht er weer aan de politieke arena te betreden. Na een hartaanval die hij anderhalf jaar terug had opgelopen, adviseerde zijn arts hem om zich terug te trekken.” “Ik kies er nu voor om een rustig leven te leiden.” Ook Don heeft tegenslagen gekend en is zijn jeugdjaren werd er op hem neergekeken. We hadden niets. Me uniformhemden waren mijn huiskleren. We woonden in een houten huis met een erf privaat. Als je je opwerkt, word je tegengewerkt en als je niets hebt, vind men het meelijwekkend. Je wordt getorpedeerd door mensen die je kent, want men houdt er niet van als anderen het beter hebben,” licht hij levenslessen toe. Hij heeft een stap terug gedaan uit de actieve politiek, vanwege zijn gezondheid. De keukenprins woont in Paramaribo-Noord tussen zijn zussen, nichten en vrienden.